Bu yazıda son dönemde Türkiye’den Almanya’ya yüksek lisans (master) veya lisans (bachelor) düzeyinde öğrenim görmek üzere gelen veya gelmek isteyenlerden alınan “NC Puanınız VPD Notunuz Kaç?” şeklindeki sorulara cevap verilecektir.
Lisansüstü eğitim basamaklarına öğrenci alımında adayların geçmiş
dönemlerde aldığı eğitim ve eğitim başarıları dikkate alınmaktadır. Burada en
belirleyici unsurlardan biri de başvuran adayların mezuniyet notudur.
Almanya’da genel liseyi (Abitur, allgemeine Hochschulreife) veya meslek
lisesini bitirenlerin (Fachabitur, Fachhochschulreife) lisans başvurularında,
lise bitirme dereceleri veya
bitirdikleri lise türü ile devam edilmek istenilen yükseköğretim kurumu (Hochschule)
arasında yakın bir ilişki vardır. Meslek lisesi mezunları mesleki ve teknik
eğitim verilen programların yer aldığı yükseköğretim programlarına devam
edebilirken, genel lise mezunları hem mesleki ve teknik eğitim kurumlarına hem
de üniversitelere devam edebilmektedir.
Almanya’daki uygulamalı bilimler alanında eğitim verilen yükseköğretim kurumları Fachhochschule (FH), Hochschule (HS), Hochschule für angewandte Wissenschaften (HAW) veya İngilizcesi University of Applied Sciences, Technische Hochschule (TH) veya İngilizcesi Institute of Technology-UAS) şeklinde adlandırılmaktadır. Bologna-Süreci ile başlayan ve Avrupa Ortak Yükseköğrenim Alanı oluşturulması ile ilgili çalışmalara bağlı olarak üniversiteler ve teknik eğitim verilen yükseköğretim kurumları arasındaki alana özgü eğitim şartları dışında verilen unvan ve bitirme dereceleri (örn. Diplom-Ingenieur (Fachhochschule), Dipl.-Ing. (FH)) de bazı yerel uygulamalar dışında değişmiştir ve lisans, yükseklisans ve doktora olmak üzere üç basamaklı standart eğitim modeline geçilmiştir.
Dünyanın diğer ülkelerinden ve Türkiye’den gelen adaylardan Alman lise veya meslek lisesi diploma denkliği olmayanlardan öncelikle Almanca dil bilgisi istenmektedir. Almanca programlarda DSH 2, telc B2 veya C1 düzeyinde, İngilizce programlarda ise TOEFL (iBT) 72-94 arası puan, IELTS 5,5-6,5 arası puan istenmektedir. Bu sınavların yanı sıra TestDaF asgari 12/15 puan istenmektedir.
Yüksek lisans başvuru işlemleri sırasında istenen bir diğer husus da öğrencinin lisans düzeyinde aldığı dersler ve mezuniyet not ortalamasıdır. Bazı üniversiteler başvuran adayın yeterliliğini ölçmek için VPD notunu yeterli görürken, bazı üniversiteler de yabancı öğrenciler için üniversite giriş yeterlik sınavı TestAS (Test für ausländische Studierende) yapmaktadır. Bu sınavdan yüksek puan alan öğrenciler NC ( Numerus Clausus ) puanını 0,6 puan kadar yükseltebiliyor. Hangi üniversitenin TestAS istediği konusu ilgili üniversitelerin başvuru şartları arasında yer almakta olup, adayların bu konuyla ilgili ön araştırma yapmasında yarar vardır.
VPD’ye gelince; VP (Vorprüfungsdokumentation) öğrencinin kaynak ülkede, örneğin Türkiye’de aldığı mezuniyet notunun Alman sistemindeki karşılığını gösteren bir belgedir. Bu belge Türk veya bir başka ülke not sistemi ile Alman not sisteminin karşılaştırılabilmesi için yapılan çeviri işleminin sonunda verilmektedir. Bir anlamda diploma doğrulama veya Almanya’da üniversite öğrenimi görecek diplomayı (Hochschulzugangsberechtigung) sorgulama diye düşünülebilir. Lisans öğrenimine başlayacaklar için HZB, Türkiye’de ÖSYM tarafından yapılan YKS ve/veya benzeri üniversite sınavı sonunda yapılan tercih işleminde öğrencinin bir bölüme yerleştirildiğini gösteren yerleştirme belgedir.
VDP isteyen üniversiteler için Uni-Assist sistemi kullanılır. Buradan yaklaşık sekiz haftada alınan bu belge düzenlenirken, notlar çevirilirken Bavyera Formülü adı verilen bir çevirme formülü kullanılmaktadır. Almanya’daki not sitemi Türkiye‘dekinin tersi şekilde olup, en yüksek notun 1 en düşük notun 4 olarak sıralandığı 4‘lü bir not sistemi kullanılmaktadır.
Gerek TestAS gerekse NC notunun yükseltilmesi gerekse TestAS sınavı hakkında bilgiye ve VPD sisteminin hesaplanması ile ilgili formüle internette ilgili üniversitelerin siteleri üzerinden ulaşılabilir.
Not: Bu yazı Bavyera Yeni Post Aktüel Gazetesi'nin Haziran 2022 sayısında yayımlanmıştır. Gazeteye https://en.calameo.com/read/00493334049b0ad56c469?authid=VHEuXdQ1f3y1 adresinden erişilebilmektedir.