Henüz lise öğrencisiyken o
yıllarda Avusturya’da yaşayan ailemi ziyaret için gittiğim Avusturya’da bazı binaların
giriş kapısına veya kapı pervazlarına beyaz tebeşirle yazılan C+M+B inisiyallerini
görür; ne anlama geldiğini merak ederdim. Daha çok eski evlerin giriş
kapılarında gördüğüm bu inisiyalleri tedirginlikle analiz ederdim. Hatta
çevremdekilere, bunun yabancıların oturduğu evlerin işaretlenmesi için
kullanılan özel bir sembol/şifre olup olmadığını sorup soruştururdum. Kimseden
de tatmin edici bir karşılık alamazdım.
Kapı üzerine yazılan bir dua örneği. Kaynak: Wikipedia |
O dönem yaptığım gözlemlerde bu inisiyallerin
sağına ve soluna farklı ikişer rakamın yazılı olduğunu görüp, daha önce gördüklerimle
karşılaştırıp, elde ettiğim farklara kendimce anlamlar yüklemeye çalışırdım.
Örneğin, söz konusu işaret kimi kapılarda 19-C+M+B-62 iken, kimi kapılarda da 20XC+M+B+14 şeklinde
olabiliyordu.
Zaman içinde yaptığım okumalarda,
bu işaretin Hristiyan inancı içinde sonradan geliştirilen litürjik bir
sakrament (=dua) olduğunu anladım. Sakrament, Hristiyanlık inancı içinde yer
alan pek çok dinî uygulama, davranış ve düşünceyi kapsar ve “İlahî Kelam’ın
nesneye gelmesiyle oluşan şey” şeklinde tanımlanır. Sonraki yüzyıllarda
sakramentler “görünmeyen ilahî lütfun görünür işaretleri” olarak da algılanmaya
başlanmıştır[1]. Katoliklere
göre sakramentler, kurallarına uygun yapılırsa etkisini iman etmeyenler
üzerinde de gösterirken, Protestanların yaklaşımında iman edilmeden yapılan
sakramentin geçerli olduğu, ama yapanın üzerinde herhangi bir etkisinin
olmayacağı kabul ediliyor.
C+M+B inisiyalleri, geçmişi
altıncı yüzyıla kadar geri götürülebilen söylencelere dayanan ve bebek İsa´yı
ziyarete geldiklerine inanılan Caspar,
Melchior ve Baltazar adındaki üç aziz kralı temsilen kullanılıyor[2];
onların aziz anısını çağrıştırıyor. Bu kişilerin dini anlamda İsa Mesih ile bir
bağlantıları olmamasına karşın, Katolik kilise tarafından Hristiyanlığa
yaptıkları katkıdan dolayı aziz ilan edilmişler[3].
İnisiyallerin önündeki ve sonundaki rakamlar yazının yazıldığı yılı sembolize ediyor
ve söz gelimi 2014 yılı için 20XC+M+B+14 şeklinde bir formüller üretiliyor.
Ağırlıklı olarak 19. Yüzyılın
ikinci yarısından sonra gelişen ve daha çok 27 Aralık’tan itibaren Üç Aziz Kral (=Heilige Drei Könige) adına
6 Ocak günü kutlanan bayrama kadar göre sokaklarda şarkı söyleyen (=Sternsingen)
ve ev ev dolaşarak hediye veya üçüncü dünya ülkelerindeki dindaşlarla dayanışma
fonuna para toplayan çocuklar veya cemaat üyeleri tarafından, hediye alınan
evlerin kapılarına yazılan bu inisiyaller, dua niyeti taşıyor. Nitekim, Katolik
kilise de giderek artan spekülasyonlar nedeniyle, C+M+B inisiyallerinin söz
konusu üç aziz krala gönderme yapmasıyla birlikte, aslı Latince olan christus mansionem benedicat (=İsa bu
evi takdis et) sakramentinin inisiyallerine karşılık geldiğini[4]
ve bu yazıyla dindaşların yaşadığı evlerin takdis edilmesi için tanrıya yapılan
bir yakarışın (=Segensbitte) paylaşıldığını; başka bir anlam içermediğini
açıkladı.
Tanrı bütün insanlığı korusun!
[1] Bkz.: Muhammet
Tarakçı (2014). Protestanlıkta Sakramentler. Bursa: Emin Yayınları, 12012,
296 sayfa, ISBN: 9786054487059
[2]
Üç çoban kralın sembolik anlamları şöyledir: Melchior, Caspar ve Balthasar;
Satürn ve Jüpiter, iki ayrı kralla simgelenir; Melchior (Altın Kralı Jüpiter)
ve Caspar (Mür yani koku kralı Satürn); Jüpiter astrolojik anlamda, sağlığı ve
zenginliği simgelerken, Satürn ölüm ve mezarın yanı sıra uzun yaşamı simgeler.
Mür, Mısır mitlerinde Satürn simgeselliği doğrultusunda, mumyalamada kullanılan
bir maddedir. Üçüncü Çoban Kral yani üçüncü gezegen Güneş´e en yakın gezegen
olan Merkür´dür, bu da Balthasar´dır (veya Belteshazzar). İsmin anlamı “Yüce
Efendi´nin Öncüsü” veya en yakın yardımcısı şeklindedir. Merkür, Güneş´ten
biraz önce doğar yani sultanın veziri gibidir. Bebek İsa´ya altın ve mür´ün
yanı sıra Balthasar tarafından verilen üçüncü armağan günnük veya buhurdur,
günnük simgesel olarak majikal fonksiyonları uyandırır ve Merkür ile astrolojik
doğrultuda ilişkilidir.
Bkz.: Mehmet Hamurkâroğlu (2012). Ya tutarsa 4: Nemrut
Dağı ve Ezoterizme Giriş. Içinde: OKU-YORUM. 6 Şubat 2012. URL: http://aclokuyorum.blogspot.com.tr/2012_02_01_archive.html
(son erişim: 21.06.2014)
[3] Bkz.: Manfred
Becker-Huberti: Die Heiligen Drei Könige. Geschichten, Legenden und Bräuche.
Greven, Köln 2005, ISBN 3-7743-0356-8.
[4]
Bkz.: Heilige Drei Könige. Wikipedia. http://de.wikipedia.org/wiki/Heilige_Drei_K%C3%B6nige
(son erişim: 21.06.2014)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder