Türkiye’de Üniversiteye Giriş

Bu sayıda Türkiye’deki üniversitelere giriş için uygulanan ve özellikle baraj uygulaması kalktıktan sonra yöneltilen sorulara cevap oluşturması amacıyla Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) hakkında kısa bilgi verilecektir.

Türk yükseköğretim sistemine göre bir üniversitede öğrenim görmek isteyenlerin mutlaka bir sınava girmesi gerekmektedir. Bu sınav ise yürürlükte olan uygulamaya göre YKS olarak adlandırılmaktadır.  Sınav; ÖSYM (Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi) tarafından merkezi usulle yapılmaktadır. Bu sınav Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Alan Yeterlilik Testi (AYT) olmak üzere iki aşamadan oluşur. Bunun dışında yabancı dil puanı ile öğrenci alınan programlara da Yabancı Dil Testi (DİL) ile girilmektedir.

TYT, bütün adayların girmesi zorunlu olan sınavdır ve ilk aşamayı oluşturur. Bu sınavda adayların mantıksal düşünme, akıl yürütme, değerlendirme ve düşünme temelli problem çözme becerileri ölçülür. Sorular lise müfredatından seçilmektedir. TYT’de Türkçe, sosyal bilimler, temel matematik, fen bilimleri olmak üzere dört alandan toplam 120 soru yöneltilmekte olup, süresi yeni düzenlemeye göre 165 dakika olarak belirlenmiştir. 2021 yılında yapılan TYT’de 200 ve üzeri puan alanların bu sene puanları dönüştürülerek hesaplanacak, önümüzdeki yıldan itibaren 200 ve üzeri puanlar bir sonraki yıl kullanılamayacaktır.

AYT de yöneltilen sorular da dört yıllık lise müfredatından seçilmektedir. Adaylar, TYT’den sonra AYT’ye girmek zorunda değildir. Bununla birlikte dört yıl eğitim veren üniversiteler TYT (% 40)+AYT (%60) puan toplamaları ile öğrenci aldığı için, adayların bu sınava girmesi gerekmektedir.

Yabancı Dil Testi (DİL) ise dil puanı ile öğrenci alan bölümlere (örn. Almanca öğretmenliği) girmek isteyen adaylara yönelik olup, 80 sorudan oluşmaktadır. Sınav Almanca, Arapça, Fransızca, İngilizce ve Rusça dillerinden birine girilebilir.

Özel yetenek sınavı ile öğrenci alan yükseköğretim programlarına girebilmek için ise adayın TYT puanı hesaplanmış olması gerekir. Bu programlara başvurularda taban puanı aranmasına, aranacaksa kaç puan almış adayların başvurabileceğine ilgili yükseköğretim kurumu karar vermekte ve basın, yayın organları üzerinden duyurmaktadır.

2022-2023 eğitim öğretim yılından itibaren TYT’den önlisans programları tercihi için 150, lisans programları için 180 puan olan TYT ve AYT baraj puanları uygulaması kaldırılmıştır.

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından yapılan 11 Şubat 2022 tarihli açıklamaya göre; “TYT sınav puanının hesaplanması için Temel Matematik Testi veya Türkçe Testinden 0,5 veya daha fazla ham puan almış olma şartı uygulanmaya devam edecektir. TYT puanı olmayan veya TYT puanı hesaplanmayan adayların, AYT ve/veya YDT’ye girmiş olsalar da sayısal (SAY), sözel (SÖZ), eşit ağırlıklı (EA) ve yabancı dil (DİL) puanları hesaplanmayacaktır. SAY, SÖZ ve EA puan türündeki sınav puanlarının hesaplanması için gerekli olan ilgili puan türüne ilişkin AYT’deki iki testin en az birinden 0,5 veya daha fazla ham puan almış olma şartı ile DİL puan türündeki sınav puanının hesaplanması için gerekli olan Yabancı Dil Testinden 0,5 veya daha fazla ham puan almış olma şartı uygulanmaya devam edecektir.”

YÖK tarafından yapılan açıklamaya göre; tıp, diş hekimliği, eczacılık, hukuk, mimarlık, mühendislik ve öğretmenlik programlarını tercih edebilmek için gerekli olan en düşük başarı sırası koşulu uygulanmaya devam edecektir.

18-19 Haziran 2022 tarihlerinde yapılacak sınav başvurular 11 Şubat - 07 Mart 2022 tarihleri arasında ÖSYM’nin Aday İşlemleri Sistemi (AIS / https://ais.osym.gov.tr/) üzerinden yapılacaktır. YKS hakkında ayrıntılı bilgiye ve 2022 başvuru kılavuzuna ÖSYM’nin internet sitesi üzerinden (http://meb.ai/GqRyMq) erişilebilmektedir.

Gelecek yazımızda Türkiye’de yapılan diğer merkezi sınavlar hakkında bilgi verilecektir.